သေဘၤာသားရင္ဖြင့္သံ (၇)... Seamen's Voice-7

သေဘာၤသားေလာက၊ သေဘာၤသားဘ၀ႏွင္႔ သေဘာၤသားသမဂၢမ်ား။
လူတိုင္းသိျပီးသား အေၾကာင္းအရာေတြထဲကမွ အားမလို၊အားမရ ျဖစ္ရတာေလးေတြကို နည္းနည္းေဆြးေႏြးၾကည့္မိတာပါ။

၁။သေဘာၤသားေလာက
၀ဋ္ေၾကြးတစ္ခုကို အိမ္ေပါင္၊လယ္ေပါင္၊ ရွိတာေပါင္၊ ေပါင္စရာမရွိရင္ အတိုးၾကီးၾကီးနဲ႕ ေခ်းငွားျပီး၊ ေၾကြးတင္ ကြ်န္ျဖစ္ခံျပီး၊ အသက္နဲ႔ ဘ၀ကိုရင္းျပီး ၀ယ္ယူပိုင္ဆိုင္ထားတာကို ဒီသေဘာၤသားေလာကမွာပဲရွိပါလိမ္႔မယ္။
Hamster ေကာင္ စက္၀ိုင္းထဲမွာ လမ္းေလွ်ာက္ေနသလို DMA,Rep,Ship owner,Management company နဲ႔ သေဘာၤသားေတြရဲ႕အၾကား လံုးလည္ခ်ာလည္လိုက္ေနတဲ႔ ဒီေလာကအေၾကာင္းကို ေထြေထြထူးထူး ဘာမွထပ္မေျပာေသးတာပဲ ေကာင္းပါတယ္။

၂။ သေဘာၤသားဘ၀
ပထမဆံုး On board ေတြအေၾကာင္း ေဆြးေႏြးလိုပါတယ္။
ဘယ္ရာထူး၊ဘယ္အသက္အရြယ္၊ ဘယ္ပညာအရည္အခ်င္းနဲ႔ပဲတက္တက္၊ On board ျဖစ္သြားတဲ့အခါမွာ ေအာက္ပါ Deficiency သံုးမ်ိဳးနဲ႕ မျဖစ္မေန ရင္ဆိုင္ၾကံဳေတြ႔ရပါတယ္။

1. Social Deficiency
တစ္စီးလံုးက တစ္ခိုင္လံုးေရႊျဖစ္ေနတယ္ဆိုရင္ေတာင္မွ လူအမ်ိဳးမိ်ဳး စိတ္အေထြေထြရွိတဲ႔ မ,တစ္ရာ သားသမီးေတြဆိုေတာ့ ဆက္ဆံေရးေတြ ညီညြတ္ေျပျပစ္ Harmony ျဖစ္ဖို႔ဆိုတာက သိပ္မလြယ္လွပါဘူး။ အစ္ကိုၾကီးရဲ႕၊ညီေလးရဲ႕ ဆိုျပီး ခ်စ္ၾက၊ခင္ၾကခ်င္တယ္ဆိုရင္ေတာင္မွ မတူညီတဲ႔ Duty Shift ေတြေၾကာင့္ အဲဒီေလာက္ အေျခအေနမေပးပါဘူး။ဒါေတာင္ တစ္ခိုင္လံုးေရႊျဖစ္ေနဦးမွေနာ္။ တစ္ျခားလူမ်ိဳးျခားေတြနဲ႔သာ ေရာျပီး တစ္စီးထဲစီးရရင္ေတာ့ ပိုျပီးေတာ့ဆိုးပါတယ္။ဒီၾကားထဲကမွ ေရႊတစ္ေယာက္ေယာက္က ေဖာက္ျပီး အလိုေတာ္ရိစိတ္ေမြးျပီး လူမ်ိဳးျခားကို သူ႔ရဲ႕ own interest တစ္ခုအတြက္ပဲ ၾကည့္ျပီး ပေထြးေတာ္ျပီး အေဖေခၚတဲ႔အခါမွာ က်န္တဲ႔ေရႊေတြရဲ႕ လူမႈဆက္ဆံေရးေတြ အကုန္ ကေမာက္ကမ ပိုျဖစ္ရပါတယ္။
Society နဲ႔ေ၀းရာေရာက္ေနျပီး ဒီ သေဘာၤဆိုတဲ႔ေနရာကြက္ကြက္ေလးမွာ တစ္ကြ်န္းအက်ခံေနရတဲ႔ On board men ေတြရဲ႕ Sociel Deficiency အတြက္ ေျဖေဆးမရွိဘူးလို႔ပဲ ဆိုရမလားပဲ။

2. Emotional Deficiency
လူေတြနဲ႔ေ၀းရာ၊ အိမ္နဲ႔ေ၀းရာ၊ မိသားစုနဲ႔ေ၀းရာ၊ ေလာကနဲ႔ေ၀းရာ တစ္ကြ်န္းက်ခံေနရတဲ႔ ဘ၀မွာ Nature of duty, nature of dutyshift ေတြအရ အိပ္ခ်ိန္၊နားခ်ိန္၊စားခ်ိန္ ကေမာက္ကမေတြနဲ႔ ၾကာလာေတာ့ ခံစားခ်က္ေတြက ထံုလာ၊ဟုန္လာၾကပါေလေရာ။ အျမဲတမ္း မရိုးႏိုင္ေအာင္ၾကားရတဲ႕ Complaint စကားတစ္ခုကေတာ့ ကိုယ့္ကိုကိုယ္ လူပါလားဆိုတာကို ေမ႔ေတာင္ေမ႔တယ္။ တရိစၦာန္တစ္ေကာင္လိုပဲခံစားရတယ္ဆိုတဲ႔စကားပါ။ဒီစကားကို အထူးသျဖင့္ Facility မစံုလင္တဲ႔ သေဘာၤေပၚကလူေတြ ပိုျပီး အေျပာမ်ားပါတယ္။
ဒီ Emotional deficiency ဟာ On board man အခ်င္းခ်င္းနဲ႔ အိမ္မွာက်န္ခဲ႔တဲ႔ မိသားစုနဲ႔ၾကားက Relationshipကို အနည္းနဲ႔ အမ်ားဆိုသလို သက္ေရာက္ထိခိုက္ေစပါတယ္။

3. Deficiency of information
ဒါေတာင္နည္းပညာထြန္းကားတိုးတက္တ့ဲ ဒီေခတ္ၾကီးမွာမုိ႔လို႔သာ Deficiency of information လို႔သာ သံုးႏႈံးလိုက္ရတာပါ။ အရင္ေခတ္တုန္းကလိုဆိုလို႔ကေတာ့ Lack of information လို႔ပဲသံုးႏႈန္းရမွာပါ။ ကုန္းေပၚကလူတစ္ေယာက္ေတာင္ Internet နဲ႕ Telephone မရွိတဲ႔ ေတာျခံဳအံုၾကားထဲမွာ သံုးရက္ေလာက္သြားေနၾကည့္ပါလား။ ဆာတာတာ၊ ဟာတာတာနဲ႔ သတင္းငတ္တဲ႔ ေ၀ဒနာ ဘယ္ေလာက္ဆိုးလဲဆိုတာကို ၾကံဳဖူးမွ သိတာပါ။
On board က လူေတြအတြက္ကေတာ့ ဖုန္းနဲ႔အင္တာနက္ကို သံုးလို႔ရတဲ႔ကမ္းလည္းကပ္ဦးမွ၊ Connection ကလည္းေကာင္းဦးမွ၊ ေျပာဖို႔ သံုးဖို႔ အခ်ိန္ကလည္းရွိဦးမွ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြနဲ႔ ထိေတြ႔ခြင့္ရတာပါ။ မဟုတ္ရင္ေတာ့ ေက်ာက္ေခတ္လူသားနဲ႔ ဘာမွမျခားနားပါဘူး။
သတင္းေတြနဲ႔ ပံုမွန္ထိေတြ႔ခြင္႔မရေတာ့ ဘာျဖစ္လဲ။ ေခတ္ေျပာင္းလိုက္တာ မသိ။ စနစ္ေျပာင္းလိုက္တာမသိနဲ႔ ကုန္းေပၚျပန္ေရာက္ေတာ့မွ သူမ်ားေတြ ေနာက္ကေန အူယားဖားယား ေျပးလိုက္ရတာပါ။
တစ္ျခား Safty ေတြ၊ Working condition ေတြနဲ႔ သာမန္လူေတြထက္ပိုျပီး ေသေဘးနီးတဲ႔အေၾကာင္းေတြကိုေတာ႔ အထူးအဆန္းလုပ္ျပီး မေျပာေတာ့ပါဘူး။

၃။ သေဘာၤသားသမဂၢမ်ား

သေဘာၤသားေလာကမွာ သေဘၤာသားငဘေတြနဲ႔ ပါတ္သက္ဆက္ႏြယ္ျပီး လုပ္ကိုင္စီးပြားျဖစ္ေနတဲ႔ ဌာနေတြ၊ လုပ္ငန္းေတြရွိၾကပါတယ္။ ၀မ္းနည္းစရာေကာင္းတာေကာင္းတာတစ္ခုက ဒီ Both private sector and public sector က ထိပ္ပိုင္းက Power Rangers ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက မိမိတို႔ရဲ႕ လက္ထဲမွာ သေဘာၤသားေလာကနဲ႔ သေဘာၤသားေတြရဲ႕ ဘ၀ တိုးတက္ျမင့္မားဖို႔အတြက္ လုပ္ပိုင္ခြင့္ေတြနဲ႔ လုပ္ႏိုင္ခြင့္ေတြ ရွိေနၾကပါရဲ႕နဲ႕၊ မိမိတို႔ဟာလည္း တစ္ခ်ိန္တုန္းက သေဘာၤသားျဖစ္ခဲ့ၾကပါတယ္ဆိုတာကို ေမ့ပစ္လိုက္ၾကျပီး တူျဖစ္တုန္း ႏွံလိုက္မယ္ဆိုတဲ့၊ ေစတနာမပါတဲ့အာဏာေတြနဲ႕ ေ၀ဒနာေတြထပ္ေပးပါတယ္။ 

အမ်ိဳးသားေရးစိတ္ဓာတ္ဆိုတာကလည္း ဒီလူေတြဆီမွာပဲ ခန္းေျခာက္ေနတာပါ။ ေခတ္ေျပာင္း၊စနစ္ေျပာင္းျပီဆိုေပမယ့္ ဒီလူေတြရဲ႕ Mindset မေျပာင္းေသးတဲ႔အတြက္ ဒီသေဘာၤသားေလာကၾကီးလည္း ဘာမွထူးျပီးမေျပာင္းလဲေသးပါဘူး။ Potential ေတြ အမ်ားၾကီးရွိတဲ႔ အရြယ္ေကာင္း ျမန္မာေယာက်ာ္းသားေတြဟာ စနစ္တစ္ခုေၾကာင့္ အခုခ်ိန္ထိ Human resource ေတြျဖစ္မလာေသးဘဲ Human ေတြအဆင္႔မွာပဲ ရွိေနၾကေသးတုန္းပါ။အခုခ်ိန္ထိ ITF Pay ကို အိပ္မက္မက္လို႔မရႏိုင္ေသးပါဘူး။သေဘာၤတက္ခါနီးတိုင္းလည္း ကိုယ့္လက္၀ယ္မွာကိုင္ထားခြင့္မရွိတဲ႔၊လူၾကားထဲကို ခ်ျပလို႔မရတဲ႔ စာခ်ဳပ္ေတြကို အဓိပၸာယ္မရွိ လက္မွတ္ထိုးေပးေနရတုန္းပါ။ သေဘာၤေပၚမွာ ITF Pay အေၾကာင္းေမးခြင္႔မရွိဘူးလို႕ အခုခ်ိန္ထိ ျခိမ္းေျခာက္ခံေနရတုန္းပါ။

ဒီအေျခအေန၊ ဒီအေနအထားကို လက္ပိုက္မၾကည့္္ခ်င္ေတာ့တဲ႔ လူေတြက သေဘာၤသားေလာကတိုးတက္ဖံြ႔ျဖိဳးေစဖို႔ဆိုတဲ႔ ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြနဲ႔ သမဂၢေတြ ထူေထာင္လာၾကပါျပီ။ဒါေပမယ့္လည္း အားမနာတမ္း၊ မ်က္ႏွာမေထာက္တမ္းေျပာရရင္ ရင္ဘတ္ၾကီးနဲ႔ေရွ႕ကာျပီး ေက်ာနဲ႔ထမ္းျပီး သေဘာၤသားေတြအက်ိဳးကို ထိထိေရာက္ေရာက္ သယ္ပိုးေဆာင္ရြက္မယ္ဆိုတဲ႕၊ ေလာက္ေလာက္လားလား အားကိုးအားထားျပဳရမယ့္ သမဂၢေတာ့ အခုထက္ထိမေတြ႔ေသးပါဘူး။ MSF ဆိုတာကလည္း အခုမွ ထိုင္ခံုဦးတမ္း ေဆာ့လို႔ေကာင္းတုန္း။ ပင္လယ္ထဲမွာ ဘယ္ႏွႏွစ္ ေပ်ာ္ခဲ႔မွန္းမသိရတဲ႔ ပင္လယ္ေပ်ာ္မ်ား သမဂၢဆိုတာကလည္း…။

လက္ရွိလုပ္ေနတဲ႔လူေတြနဲ႔ ေနာင္မွာလုပ္ဦးမယ္႔လူေတြကိုစိတ္ကုန္စိတ္ပ်က္ေအာင္ ေဘးထိုင္ဘုေျပာေပးေနတာမဟုတ္ပါဘူး။တကယ္႔ကို ရည္ရြယ္ခ်က္မွန္၊ လုပ္ရပ္မွန္ျပီး၊ မူေရာ လူေရာ ေလးစားလက္ခံလို႔ရေလာက္တဲ႔ လူေတြထြက္ေပၚလာေစခ်င္တဲ႔ ေစတနာနဲ႔ပါ။တကယ္တမ္းက သမဂၢဆိုတာက EC Member ေတြနဲ႕ပဲ ဖဲြ႔လို႔ရတာမွမဟုတ္တာ။ ၀မ္းနည္းစရာေကာင္းတာတစ္ခုက အခုခ်ိန္ထိ သေဘာၤသားေလာကအတြက္ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းက ေပၚထြက္မလာေသးပါဘူး။ ေနာက္ကလိုက္မယ့္လူေတြအမ်ားၾကီး အဆင္သင့္ရွိေနေပမယ့္လည္း ဘယ္ေခါင္းေဆာင္ေနာက္ကို လိုက္ရမလဲဆိုတာ မသိရွာၾကပါဘူး။
ဒီေတာ့ လက္ရွိေရာ၊ ေနာက္လာမယ့္အဖဲြ႔ေတြပါ ဒီေမးခြန္းေလးေတြကို ေျဖေပးႏိုင္ရင္ သိပ္ေကာင္းမွာပဲ။

သမဂၢတစ္ခုကို
၁-ဘယ္သူေတြက ဦးေဆာင္မွာလဲ။
၂-ဘာေတြလုပ္ေပးမွာလဲ။
၃-ဘယ္လိုလုပ္ေပးမွာလဲ။
၄-ဘယ္ေလာက္အတိုင္းအတာထိ လုပ္ေပးမွာလဲ။
၅-ဘယ္အခ်ိန္ထိလုပ္ၾကမွာလဲ။

ေျမသိမ္း၊ယာသိမ္းခံရရင္ေတာင္ စုေပါင္းလက္မွတ္ထိုးျပီး သမၼတဆီတိုင္လို႔ရေနတဲ႔ေခတ္ၾကီးမွာ သေဘာၤသားေတြစုေပါင္းလက္မွတ္ထိုးျပီး တစ္ခုခုကို ေတာင္းဆိုတယ္တာကို အခုခ်ိန္ထိ မၾကံဳဖူး၊မၾကားဖူးေသးေတာ့ သေဘာၤသားေတြရဲ႕ Unity အားကို တြက္ဆလို႔ရပါျပီ။ ဒီ Unity ကို အားျပဳျပီး Unionေတြဖဲြ႔ရမွာဆိုေတာ့လည္း……။

ေရးသားသူ - Moe Sat Aye Seint