အပိုင္း၆။ ။ “သေဘၤာသားေတြ ဘာလုပ္?”
အဓိကအလုပ္သည္ ထုထည္ႀကီးမား မ်ားျပားစြာေသာ ကုန္ပစၥည္းမ်ားကုိ ပြဳိင့္ A, B, C, D မွ ပြဳိင့္ E, F, G အစရွိသည္တုိ႔ထံ အပ်က္အဆီး၊ အဆုံးအ႐ႈံး၊ အေလအလြင့္ နည္းႏုိင္သမွ်နည္းေအာင္ သယ္ယူ၀န္ေဆာင္ ေပးရျခင္းပါ။ 1st May တုိက္ပြဲ၀င္သူရဲေကာင္းႀကီး စပါးတာကဒ္ အသက္စြန္႔ ရယူေပးခဲ့ေသာ “ေမေဒး” (May Day) Resolution အရ ကမာၻ႕အလုပ္သမား ရပုိင္ခြင
့္မူ
အလုပ္သမားတစ္ေယာက္သည္ တစ္ေန႔လွ်င္ ၈နာရီ အလုပ္လုပ္ ၈နာရီ အိပ္စက္ကာ ၈နာရီ
အပမ္းေျဖ တုိးတက္ေလ့လာသမႈျပဳရပါသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ၂၄ နာရီ လည္ပတ္ေနေသာ
သေဘၤာေပၚတြင္ ဂ်ဳတီသာခ်ိန္းသည္ အလုပ္ကားမရပ္ စေန တနဂၤေႏြ အားရက္လည္း
မ႐ွိေပ။
တစ္စီးလုံးအုပ္ခ်ဳပ္သူ ေရယဥ္မႈး၊ မာလိန္မႈး၊ ကပၸတိန္၊ skipper
oldman သူႀကီး၊ Ah Lou ေခၚ ေခါင္းေဆာင္သည္ ေခါင္းထုိးခံရန္ အၿမဲ
အသင့္ေဆာင္ထားရ၏။ က်န္အရာရွိ ၃ဦး Chief Officer (အရာ႐ွိခ်ဳပ္)၊ Second
Officer (ဒုတိယ အရာ႐ွိ)၊ Third Officer (တတိယ အရာ႐ွိ)၊ ကၽြမ္းက်င္သေဘၤာသား
AB able bodied ‘တက္မ’ကုိင္ မ်ားက တစ္ရက္လွ်င္ ၄နာရီစီ ည၊ ေန႔ ၄နာရီ
ကုန္းပတ္ အလုပ္အရာရွိမ်ားကား ၈နာရီ (ည ၄၊ ေန႕၄) ၂ပုိင္း ခြဲကာ တစ္ဦးလွ်င္
၈နာရီ သေဘၤာဦးခန္းတြင္ ဂ်ဴတီက်ေလသည္။ က်န္အခ်ိန္မ်ားတြင္ အပန္းေျဖ
တီဗြီၾကည့္၊ အင္တာနက္သုံး၊ စာေရး၊ စာဖတ္၊ စာသင္၀ုိင္းဖြဲ႕
စုစည္းေပ်ာ္႐ႊင္စြာ ေနၾကပါသည္။
သေဘၤာႀကီး ႏွင့္တစ္ကြ ကုန္မ်ား၊
အလုပ္လုပ္ေနသူမ်ား အသက္အႏၲရာယ္ကင္းေစရန္ ၂၄နာရီ အျမင္၊ အၾကား၊ အသံ၊ ေရဒါ၊
မွန္ေျပာင္း၊ မ်က္လုံး တြင္တြင္သုံးကာ ေစာင့္ေ႐ွာက္ေနရပါသည္။
ဂ်ဴတီေလးနာရီ အခ်ိန္တြင္း ၃၆၀ဒီဂရီ ေကာင္းကင္ ႏွင့္ ပင္လယ္
တုိက္ခုိက္ႏုိင္စြမ္းရွိေသာ ပစ္မွတ္တုိ႔ကုိ ႐ွာေဖြေနရ၏။
ကင္းေစာင့္ဆုိသည္မွာ ထုိင္မေနရပါ။ ထုိင္လွ်င္ အိပ္ခ်င္ ပ်င္းရိလာကာ
တာ၀န္လစ္ဟင္းေသာ္ ဆုံး႐ႈံးမႈႀကီးမားကာ အသက္မ်ားစြာေသေက်ႏုိင္ပါသည္။
တစ္ရက္ကုိ ၈နာရီ ဂဏွာမၿငိမ္ေသာ အက်င့္သည္ ႏွစ္အလြန္ၾကာေသာ
သေဘၤာအရာရွိမ်ားစြာတုိ႔အတြက္ မေ႐ွာင္တိမ္းႏုိင္ေသာ hard habit to break
ပင္ ကၽြန္ေတာ္လြန္စြာ ဂဏွာမၿငိမ္သည္ကုိ ၾကည့္မရကုန္ေသာ အေပါင္းအသင္း မိတ္ေဆြတုိ႔ နားလည္ေပးၾကေစလုိသည္။
Duty Roaster
00-04 Middle watch - 2nd Off and AB
04-08 Morning Watch- Ch Off and AB
08-12 ForeNoon Watch- 3rd Off ေန႕အခ်ိန္ တြင္ တစ္ဦးတည္း
12-16 AfterNoon Watch-2nd Off ေန႕အခ်ိန္ တြင္ တစ္ဦးတည္း
16-18 Dog watch 1 - Ch Off ေန႕အခ်ိန္ တြင္ တစ္ဦးတည္း
18-20 Dog Watch 2-Ch Off and AB ေန၀င္လွ်င္ ၂ဦး
20-24 First Watch-3nd Off and AB တုိ႔ျဖစ္ကာ
ဆိပ္ကမ္းကပ္လွ်င္ေတာ့
အရာရွိ တစ္၊ AB တစ္၊ အကူ တစ္ ၃ေယာက္တုိ႔သည္ ၆နာရီလုပ္ ၆နာရီနား ၂၄
နာရီပတ္လည္ လုပ္ၾကရ႐ွာေလသည္။ လက္႐ွိ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔စီးေနေသာ သေဘၤာမ်ားသည္
မီတာ ၃၀၀၊ ေပ ၁၀၀၀ ေက်ာ္ကာ
သေဘၤာ၀မ္းဗုိက္ထဲတြင္ ကုန္ေသတၱာ ၃၀၀၀ ႏွင့္ ကုန္းပတ္ေပၚတြင္ ၃၅၀၀ ခန္႔
တင္ေဆာင္ပါသည္။ ၀န္ခ်ီစက္တစ္လုံးလွ်င္ တစ္နာရီပ်မ္းမွ် ေသတၱာ၃၀ ႏႈန္းျဖင့္
အလုပ္လုပ္ရသည္။ ဒီေရ အတက္အက်၊ ကုန္တင္ကုန္ခ်ကို လုိက္ကာ ေပၚေနသည့္
သေဘၤာႀကီးပါ လုိက္ေျပာင္းပါသျဖင့္ မတိမ္းေစာင္းရန္၊ ဟန္ခ်က္ညီရန္၊
ေသာင္မတင္ရန္အတြက္ ခ်ည္ထားေသာႀကိဳးႀကီးမ်ား အတင္းအေလွ်ာ႔ လုပ္ရန္၊
ေရေလွာင္ကန္ႀကီးမ်ားကုိ ေရသြင္း/ထုတ္ျခင္း၊ ကုန္မ်ားေနရာခ်ကာ သေဘၤာႀကီး
မလႈပ္ရွားႏုိင္ရန္ ထိန္းသိမ္းစစ္ေဆးျခင္းမ်ား လုပ္ေနသည္မွာက
အရာရွိခ်ဳပ္အပါအ၀င္ လူ ၃/၄ေယာက္တည္း ကမ္းနား မွ အလုပ္သမားတုိ႔ႏွင့္
ပူးေပါင္းကာ ခက္ခဲ၊ ပင္ပန္းစြာ တာ၀န္ယူၾကရပါသည္။ စက္ခန္းႀကီးအတြင္းရွိ
Truck ကားတစ္စီးခန္႔မွ် ႀကီးမားေသာ Main Engine Cylinder Unit အလုံးမ်ဳိး
၁၀လုံးခန္႔ကုိ လည္ပတ္ေစရန္၊ လုိအပ္ေသာ ေပါက္ကြဲအားရရန္၊ ပံ့ပုိးေပးရေသာ
Auxiliary Machinery မ်ားကို Boiler, Lubrication, Cooling ,Fuel Injection
၊ ၂၄နာရီ မီးအားေပးေနရေသာ Generatorမ်ား၊ ေလာင္စာဆီမ်ား၊ ႏွင့္
အရည္ေဖ်ာ္ေပးရေသာ ‘Steam’၊ ဆီ သန္႔ေပးရေသာ Purifier မ်ား၊
မ်ားစြာမ်ားစြာေသာ ႀကီးမားေလးလံ လွေသာ စက္ႀကီးမ်ားကုိ ၀န္ခ်ီစက္အား၊
စက္အားလူအား တုိ႔ကုိ အသုံးျပဳၿပီး ၂၄နာရီ လည္ပတ္ေနႏုိင္ေအာင္ စဥ္ဆက္မျပတ္
ေမာင္းႏွင္ေပးေနေသာ အင္ဂ်င္နီယာေလးမ်ားမွာ ေျပးေရတြက္ၾကည့္မွ ၄ေယာက္၊
လုပ္သင္တစ္ေယာက္၊ အကူ၂ေယာက္ အားလံုးေပါင္းမွ ၇ေယာက္သာ ႐ွိေလသည္။
ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ အားလုံး၏ ကာယ၊ ဥာဏ္ဏ၊ အေတြးအေခၚ၊ အဆုံးျဖတ္ တုိ႔သည္ ေသခ်ာ
တိက်ျပတ္သား ရပါသည္။ အမွားမခံေပ။ အလုပ္တာ၀န္မ်ားစြာကုိ အပုိအလုိမ႐ွိ ကြက္တိ
စည္းကမ္းတစ္က် ခ်မွတ္ထားကာ
Hierarchy အထက္ေအာက္အမိန္႔ေပး
နာခံလုိက္နာစနစ္ က်င့္သုံးသျဖင့္ Attitude (ခံယူခ်က္) ေကာင္းရပါသည္။
အမိန္႔နာခံတတ္ရန္ ေလ့က်င့္ရသည္။ စိတ္ဓာတ္အင္းအားနည္းသူမ်ား၊
က်န္းမာေရးခ်ိဳ႕တဲ့သူမ်ားအတြက္ ေနရာမရွိပါ။ ကုိယ့္တာ၀န္ကုိယ္မယူလွ်င္
တစ္ျခားသူ ယူေပး၍မရေသာ လုပ္ငန္းခြင္ျဖစ္သည္။
ဆို႐ိုးစကားတစ္ခု ႐ွိပါသည္။ သေဘၤာေပၚတြင္ “လူေတာ္ထက္ လူေကာင္းသာ အလုိရွိသည္” ဟု…
ခုိင္းလ်င္ခုိင္းသည့္အတုိင္း လုိက္နာရသည္၊ ပုိေကာင္းသည့္နည္းလမ္းကို ႀကိဳတင္ေဆြးေႏြးႏုိင္ရသည္။
သုိ႔ေသာ္ ေရးဆြဲၿပီးေသာလမ္းေၾကာင္း၊ ၀တၱရား၊ တာ၀န္၊ အလုပ္ကုိ
ကုိယ္ပုိင္သေဘာျဖင့္ လုံး၀ ဆုံးျဖတ္ေျပာင္းလဲခြင့္ မ႐ွိ၊ အၿမဲ
သတင္းျပန္ပုိ႕ရသည္။
ကမာၻအရပ္ရပ္က Convention, Organization တုိ႔
ဆုံးျဖတ္ခ်မွတ္ထားေသာ Protocol, Regulation, Rules and Guidelines မ်ားကုိ
ဦးလည္မသုန္ လုိက္နာၾကရေလသည္။ ဥပမာတစ္ခုကေတာ့ ပင္လယ္ႀကီး ဘယ္ေလာက္က်ယ္က်ယ္
အမိႈက္တစ္စေတာင္ ပစ္ခ်ခြင့္ မ႐ွိပါ၊ အရက္ေသစာ လုံး၀ မသုံးစြဲရပါ၊
ေတြ႕႐ွိလ်င္
ခ်က္ခ်င္း တာ၀န္မွရပ္ဆဲကာ မိမိစားရိတ္ျဖင့္ အိမ္ျပန္႐ုံသာ ႐ွိေပသည္။
သေဘၤာႀကီးသည္ အခ်ိန္အခါမေ႐ြး External forces မ်ားျဖစ္ေသာ ရာသီဥတု
ေလျပင္းမုန္တုိင္း ေရလိႈင္း၊ ေရစီးေၾကာင္း၊ တစ္ျခားသေဘၤာ၊ သူခုိး၊
ဓားျပမ်ား အႏၲရာယ္႐ွိသလုိ... … …
Internal Forces မ်ားျဖစ္ေသာ မီး၊ ဆီ၊
ေရ၊ ေလ အသုံးမွားျခင္းေၾကာင့္၄င္း၊ အရာ႐ွိအင္ဂ်င္နီယာ ဆုံးျဖတ္ခ်က္
မွားျခင္းမ်ားေၾကာင့္ေသာ္၄င္း၊ ျဖစ္လာႏုိင္ေသာ အႏၲရာယ္အေပါင္းကုိ
ႀကိဳတင္ကာကြယ္မႈအေနျဖင့္ ေနရာတုိင္းတြင္ စနစ္တက် သိမ္းဆည္းလုိက္နာၾကရေသာ
စည္းကမ္းခ်က္မ်ားႏွင့္ ေနထုိင္ၾကသူမ်ား ျဖစ္ပါသည္။
ကာယ၊
ဥာဏ္ဏအားျဖင့္ လုံလစုိက္ကာ စည္းကမ္းတစ္က် လူ႔ေဘာင္အဖြဲ႕အစည္း
စည္းမ်ဥ္းတုိ႔အတြင္း လုိက္နာ အသက္ေမြး၀မ္းစာ႐ွာ ေနသျဖင့္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ကုိ
မေလးစားေသာ္လည္းရ၏၊ လူအႏၵ အေလနေတာ ေအာက္တန္းစားမ်ား အျဖစ္ေတာ့
မမွတ္ယူသင့္ေပ။ (အရက္၊ ဘိန္း၊ ေလာင္းကစား၊ ျပည့္တန္ဆာ ဆုိသည္မွာ)
လူ႔အသုိင္းအ၀ုိင္း ေနရာတုိင္း၊ အခ်ိန္တုိင္း တြင္ ပုိက္ဆံ႐ွိ အခ်ိန္႐ွိ
ဆႏၵ႐ွိက ရႏုိင္ၾက၏။ သေဘၤာသားသည္ လူသားပင္ျဖစ္ေလ၏။ Probability အရတြက္ေသာ္
တစ္လတစ္ခါခန္႔သာ အျပင္သြားႏုိင္ရန္အခြင့္ရွိ၍
ကုန္းေပၚေနသူမ်ားေလာက္ေတာ့ အခြင့္အလမ္း မ႐ွိပါ။ တကယ္ေတာ့ ဒါေတြက “Individualism” ႏွင့္သာ ဆုိင္ေလသည္။
အပိုင္း၇။ ။ “ရပုိင္ခြင့္ ႏွင့္ Contract”
ေနရာတုိင္းတြင္ အဆုိး၊ အေကာင္းမ်ား ဒြန္႔တြဲလွ်က္ရွိေနတာ သဘာ၀ပင္ ျဖစ္သည္။
သုိ႔ေသာ္ ယခု ေဆာင္းပါးတြင္ ကၽြန္ေတာ္သည္ သေဘၤာသား “ကုိေ၀လ”တုိ႔၏
ေကာင္းျခင္း အျဖာျဖာကုိသာ ဦးစားေပး႐ြတ္ဆုိ သြားခ်င္ပါသည္။
ေရွးေခတ္ကေတာ့ ကုန္းေပၚတြင္ ေနရာမ႐ွိေသာ လူဆုိး၊ လူမုိက္၊
လူၾကမ္းႀကီးမ်ားသာ ၾကဳံရာအလုပ္လုပ္ ေနစရာ၊ စားစရာရ၍ သေဘၤာလုိက္ၾကေသာ္လည္း… …
ယခုေခတ္ ယခုအခါမွာေတာ့ “Shipping Industry” ဆုိသည္မွာ ႏုိင္ငံတစ္ခုအတြက္
ပင္မ၀င္ေငြ ကုန္စည္ဖလွယ္ရာ အဓိကက်ေသာ လုပ္ငန္းႀကီး ျဖစ္ေလသည္။
ကမာၻ႕သေဘၤာအရာ႐ွိေကာင္းမ်ားကုိ အဓိကေမြးထုတ္ေပးေနသည္မွာ India ႏွင့္
Philippines ႏုိင္ငံတုိ႔ ျဖစ္သည္။ ထုိႏုိင္ငံမ်ားတြင္ ေရေၾကာင္းတကၠလုိလ္
သင္တန္းေက်ာင္းႀကီးမ်ား လြန္စြာေပါမ်ားပါသည္။ သူတုိ႔၏ အားသာခ်က္မွာ English
စကားကုိ ေမြးကတည္းက တြင္တြင္က်ယ္က်ယ္ ေျပာဆုိေရးသားႏုိင္ၾက ျခင္းျဖစ္သည္။
တတိယအဆင္႔တြင္ ဥေရာပသားမ်ား အထူးသျဖင့္ “Developing Countries” မ်ား
Greece, Croatia, Ukraine, Romania အစရွိေသာ သူမ်ား ေနာက္တြင္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ျမန္မာသေဘၤာသားမ်ား နာမည္ေကာင္းရပါသည္။
ယခုဆုိလွ်င္ ကမာၻေပၚမွာ အေကာင္းဆုံးေသာ၊ အႀကီးဆုံးေသာ သေဘၤာလုိင္းမ်ား၊ သေဘၤာႀကီးမ်ားေပၚတြင္
ျမန္မာလူမ်ဳိး အရာ႐ွိမ်ား၊ အင္ဂ်င္နီယာမ်ား သေဘၤာသားတုိ႔ ေနရာယူေနၾကေပၿပီ။
သူတုိ႔ေလွ်ာက္ခဲ့ရေသာလမ္းသည္ ပန္းခင္းလမ္းမဟုတ္ခဲ့သည္ကေတာ့ ေသခ်ာပါသည္။
ျမန္မာျပည္ ေရေၾကာင္းတကၠသုိလ္၀င္ခြင့္သည္ ေဆးတကၠသုိလ္ ထက္ပင္ ပုိအမွတ္မ်ားေလသည္။
Supply and Demand အရ ေျပာင္းလဲလာသည္ဟု ယူဆမိသလုိ ေကာင္းသည္ဘက္ကဘဲ
ကၽြန္ေတာ္ေတြးမိသည္။ ပညာတတ္မ်ား ပုိမ်ားလာေသာေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔
ေရေၾကာင္းတြင္
အသက္ေမြးမႈ၊ ေနထုိင္မႈစနစ္မ်ား တုိးတက္ေျပာင္းလဲလာသည္မွာ ျငင္းမရေပ။
ကၽြန္ေတာ္ သေဘၤာစလုိက္စဥ္ ၁၉၈၆ ခုႏွစ္က သေဘၤာသား ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား
contractသည္ တစ္ႏွစ္ သုိ႔မဟုတ္ ၉လခန္႔ ေနၾကရၿပီး Senior အရာ႐ွိမ်ားက ၆လ
ေနၾကရသည္။ ျမန္မာသေဘၤာသားေတြကေတာ့
ကုန္က်စရိတ္ ကာမိေအာင္ ၂ ႏွစ္၊ ၃
ႏွစ္ ေပေတေနၾကေလသည္။ တစ္ခ်ဳိ႕ ၅ ႏွစ္ေလာက္ပင္ ေနၾကသူမ်ား ဘ၀ပ်က္သူမ်ား
ျပသနာေပါင္းမ်ားစြာ ၁၉၈၀-၉၀ ႏွစ္ေတြက ႐ွိခဲ့ဖူးပါသည္။
၂၀၀၀ျပည့္ႏွစ္ ေနာက္ပုိင္းမွာ သိသိသာသာ ေျပာင္းလဲသြားပါသည္။ ယခုအခါ ၃လလုပ္၊
၃လနားရ၏။ နားေနစဥ္လည္း လစာတစ္၀က္ (သုိ႔မဟုတ္) အျပည့္ ေပးထားသည့္
ကုမၸဏီမ်ား ေပၚေပါက္လာေလၿပီ။
သေဘၤာမ်ားတြင္ ေဟာ္တယ္တစ္ခု အလား
ေရကူးကန္၊ စာၾကည့္ခန္း၊ ႐ုပ္႐ွင္ခန္း၊ Gymnasium မ်ား၊ Basketball
ကြင္းမ်ား၊ Cyber Room မ်ား ေပၚေပါက္လာသလို မိမိအခန္းတြင္းမွ လုိရာ
တုိင္းျပည္သုိ႔
ဖုန္းတုိက္႐ုိက္ဆက္လို႔ ရေလၿပီ။
သေဘၤာမ်ားႀကီးလာသလုိ Technology မ်ား တုိးတက္ကာ ေရေၾကာ႐ႈံ႕သြားေလၿပီ။ ယခင္
၁၅-၂၀ရက္ၾကာ ျဖတ္ေသာ ပစိဖိတ္ကုိ ၁၀ရက္ျဖင့္ ျဖတ္ၾကသည္။ ေရခဲ႐ုိက္အစာမ်ား
ႏွစ္ခ်ီ မသိမ္းဆည္းေတာ့ဘဲ တစ္လ ႏွစ္လ ထက္မပုိေတာ့၊ ၄၊၅ ရက္တစ္ခါ
ဆိပ္ကမ္း၀င္ေလေတာ့ လူေတြ သိပ္မ႐ူးၾကေတာ့ေပ။
မေကာင္းသည္က
ထုိကဲ့သုိ႔ facilities မ်ား၊ Privileges မ်ား၊ ေပးေသာေၾကာင့္
လစာေလွ်ာ႔ခ်လာေလသည္။ ထုိ႔အတူ ဆိပ္ကမ္းမ်ား၏ ၀န္ေဆာင္မႈမ်ားကလည္း
အံ့ဖြယ္တုိးတက္ခဲ့သည္။ ယခင္က သေဘၤာတစ္စီး ဆိပ္ကမ္းတြင္ ၃ရက္ မွ ၅
ရက္-တစ္ပတ္ တစ္ခ်ဳိ႕က တစ္လခန္႔ေနသည္မ်ား… … ယခုအခါ ၁ ရက္-တစ္ပတ္
အထိ
ေလွ်ာ႔နည္းလာေလသည္။ အျပင္ထြက္ရန္ပင္ မလြယ္ကူေတာ့ေပ။ ေရာက္သည္ႏွင့္
လူ႔အသုံးေဆာင္ပစၥည္းေလးမ်ား သြားတုိက္ေဆး၊ Shampoo၊ ေခ်ာကလက္ အေျပးအလႊား
၀ယ္ရ႐ုံသာ အခ်ိန္ရေတာ့သည္။ Car Carrier တစ္ခ်ိဳ႕ကေတာ့ ၄-၅ နာရီသာေနသည္။
သြက္သြက္စား၊ သုတ္သုတ္သြား၊ ေခတ္ျဖစ္လာ၏။
သုိ႔ေသာ္ လူမွန္ေနရာမွန္ကား မေရာက္ႏုိင္ေသးေပ။
အပိုင္း၈။ ။ “ပင္လယ္ ဓားျပ”
ငယ္ငယ္ကေျပာၾကသည္ ပင္လယ္ႀကီးက က်ယ္တယ္… ဓားျပေတြက တိုက္တယ္…က်ယ္တုိက္ေတာ့
ႀကိဳက္တယ္ ဟု… … အခုေတာ့ မႀကိဳက္ႏုိင္ေတာ့ပါ။ ေရသူမကုိလည္း မေတြ႕ခ်င္ေတာ့ပါ။
ပင္လယ္နီမွ ထြက္သည္ႏွင့္ အသင့္ေစာင့္ေနေသာ Somali / African/ Arab ပင္လယ္ ဓားျပတုိ႔သည္ ပုိမုိ လက္ရဲ ဇက္ရဲၾကကုန္၏။
အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ေရပုိင္နက္ထဲတြင္ ဥပေဒမဲ့ေလသည္။ လက္နက္ အနည္းငယ္ကုိင္ကာ
ရက္စက္ျပ႐ုံ ျဖစ္ရေသာ ေငြေၾကးက တစ္သက္စာ မက္ေလာက္ေသာေၾကာင့္ အေမရိကန္၊
ရုရွား မွ စစ္မႈထမ္းေဟာင္းမ်ားကပါ ပင္လယ္ဓားျပတုိ႔အား ေလ့က်င့္ေပးျခင္း၊
လက္နက္ပစၥည္းမ်ားအား ၫွိႏိႈင္းေရာင္းခ်ေပးကာ အားေပးအားေျမွာက္လုပ္ရင္း
ေစ်းကြက္ခ်ဲ႕ထြင္လာေသာအခါ… …
ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ေ၀လငါးမ်ားခင္ဗ်ာ
ေျပးစရာေျမက်ဳံ႕ လာေလေတာ့သည္။ သင္တန္းေတြ ဘယ္လုိေပးေပး၊ ကုမၸဏီက ကာကြယ္မႈ
ဘယ္လုိလုပ္လုပ္၊ တကယ္ျဖစ္လာလွ်င္ ခံရသူက သေဘၤာသားမ်ားသာ ျဖစ္၏။ ပထမဆုံး
ရန္႐ွာခံရမည့္သူမွာ မာလိန္မႈးပင္ျဖစ္၏။ တစ္ေလာက သေဘၤာတစ္စီးတြင္
သူႀကီးလက္ကုိ ျဖတ္ကာ ကုမၸဏီပုိ႔ကာ ပုိက္ဆံေတာင္း၏။ ေနာက္တစ္စီးမွာေတာ့
သူႀကီး ႏွင့္ စက္ခ်ဳပ္ကုိ သတ္ပစ္ေလသည္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔အား ကယ္မည့္သူ
မ႐ွိေခ်တကား။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္သည္ ႐ြတ္ေနၾက မစုိးရိမ္ဂါထာ ကုိ႐ြတ္ကာ
ပဠာန္းဖြင့္ေန႐ုံကလြဲ ဘာမ်ားတတ္ႏုိင္ပါဦး မည္နည္း။
အပိုင္း၉။ ။ “ေရသံသရာ ကမာၻေလထုလႊာ ႏွင့္ ပူေလာင္လာေသာ ဤကမာၻ”
ငယ္ငယ္တုန္းက သင္ခဲ့ဖူးတာေတြသည္ ေတာ္ေတာ္ အသက္ႀကီးလာမွ တကယ့္
ဗဟုသုတျဖစ္ေစေသာ အရာေတြ မွန္းသိလာပါသည္။ ေရသံသရာလည္ျခင္းကုိ ဒုတိယတန္းမွာ
သင္ရသည္ ထင္ပါသည္။ Water Cycle ေပါ့ဗ်ာ။ ပူ၊ ပြ၊ ေပါ့… အထက္ျပန္တက္ၿပီး…
ေအး၊ ေရေငြ႕ ကေန မုိးေရျပန္ျဖစ္ကာ႐ြာခ်… ေျမေပၚ၊
ေတာင္ေတြေပၚ ပင္လယ္၊
ျမစ္ေခ်ာင္းေတြေပၚ ေရေတြစီးဆင္းေလသည္။ သံသရာလည္ေန၍ ကမာၻ႕ေလထုလႊာ condenser
ႀကီးေကာင္းေန၍ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ သက္ေတာင့္သက္သာ ေနေနရသည္။
ေနမွလာေသာ
ေရာင္ျခည္သည္ ကမာၻ႕ေလထုလႊာ အဆင့္ဆင့္ (ထ႐ုိပုိးစပီးယား၊ စတာရာတုိစပီးယား၊
အုိင္႐ြန္ႏုိစပီးယားတုိ႔ ၅တန္းမွာသင္ဖူး၏။) ကုိျဖတ္စဥ္
အပူခ်ိန္သိသာစြာေလွ်ာ့က်သြား၏။ ေရခဲေသတၱာ အဲကြန္းေတြမွာ တတ္ထားေသာ
Condenser ႀကီးဟုသာ တင္စားခ်င္ပါသည္။ ထုိေနျခည္မွ်င္တန္းတုိ႔
ေျမျပင္ပင္လယ္ေရတုိ႔ မွ ေရာင္ျပန္ဟပ္ကာ ျပန္ထြက္သြားရာ ကမာၻႀကီး ေရထု၊
ေလထုတုိ႔ ေႏြးေထြးၾကကုန္၏။
သုိ႔ေသာ္ ကမာၻ႕လူဦးေရ အလွ်င္အျမန္
တုိးပြားလာျခင္း၊ Technology တုိးတက္မႈ မ်ားစြာတုိ႔၏ ဆုိးက်ိဳး
(အဏုျမဴစက္႐ံု၊ ဇီ၀ဓာတ္ လူသုံးကုန္ မတန္တစ္ဆ သုံးစြဲမႈမွ
သစ္ေတာျပဳန္းျခင္း) မ်ားမွ ေပၚထြက္လာေသာ Green House Gases and Effects
မ်ားတုိ႔ေၾကာင့္ ကမာၻ႕ေလထုအလႊာ ေအာက္ပုိင္း ပုိမုိထူထပ္လာကာ ေရာင္ျပန္ဟပ္ကာ
ျပန္ထြက္သြားေသာ အပူ႐ွိန္တုိ႔သည္ ကမာၻ႕ေလထုထဲတြင္ တစ္ခ်ိဳ႕
ပိတ္မိက်န္ေနရစ္ကာ အပူခ်ိန္ ယခင္ကထက္ ပုိမုိျမင့္မားလာျခင္းကုိ “Global
Warming” ဟုေခၚပါသည္။
အုိဇုန္း Layer ေပါက္သည္ကလဲ
ပုိမုိပူျပင္းေသာ ေနေရာင္ျခည္တုိ႔ကုိ ၀င္ေရာက္ေစျပန္ေလသည္။ အခန္းက
အဲကြန္းႀကီး အေအးမထုတ္ႏုိင္လုိ႔ ပူစပ္ပူေလာင္ျဖစ္ျခင္းသည္ႏွယ္
တစ္ေလာကလုံးကုိ ေျဗာင္းဆန္ေစပါေတာ့မည္။
ထုိင္၀မ္ကမ္းလြန္ျပင္တြင္
၂၀၀၅ ခုႏွစ္က ေျမေအာက္ ငလ်င္ႀကီးလႈပ္ေလသည္။ “Tsunami” ေခၚ ေရေအာက္္ေျမလႊာ
ကၽြံ႕ၾကရာေနရာကုိ ေျမေရတို႔ အစားထုိးေသာအခါ ဧရာမလိႈင္းႀကီးမ်ား ျဖစ္ေပၚတာ
လူတုိင္းအသိပါ။ သတိမထားမိသည္က ေျမလႊာေျပာင္း၍ သမုဒၵယာၾကမ္းခင္းအေနအထား
ေျပာင္းျခင္းသည္
သေဘၤာလမ္းေၾကာင္းအား လြန္စြာအေႏွာက္ယွက္ေပးကာ
ေသာင္တင္ႏုိင္သည္ ဆုိၿခင္းကုိ လ်စ္လ်ဴ႐ူ႕ ေနၾကျခင္းျဖစ္၏။
ေရေၾကာင္းေျပာင္းမည္ ေရအတိမ္အနက္ ခန္႔မွန္းခ်က္မ်ား Chart ေဖာ္ျပပါတုိ႕
ႏွင့္မတူ ကြဲျပားႏုိင္ေလသည္။ အႏၲရာယ္မ်ားပါဘိ။ ထုိ႔ေၾကာင့္
ထုိင္၀မ္အေရွ႕ဘက္ကမ္းကုိျဖတ္ကာ ကၽြန္ေတာ္ သေဘၤာေမာင္းရန္ ေၾကာက္ေနျခင္းအား
ထုိစဥ္က ကၽြန္ေတာ့္ မာလိန္မႈးက ရီေမာေလသည္။ အဲဒီေလာက္ ေတြးမေၾကာက္ရန္
ျဖစ္၏။ သူ႔အတြက္ဟုတ္ခ်င္ဟုတ္မည္ “Ignorance is Bliss” ဟုေခၚပါသည္။
မသိနားမလည္ျခင္းသည္လည္း ေကာင္းရာမြန္ရာသုဂတိျဖစ္ေလ၏။
သုိ႔ေသာ္
ပုိမုိထင္႐ွားလာသည္က ယခင္က ႏုိ၀င္ဘာ၊ ဒီဇင္ဘာအတြင္း ပစိဖိတ္သမုဒၵရာတြင္
ျဖစ္ပြားေလ့ရွိေသာ တုိင္ဖုန္းမ်ားမွာ တစ္ႏွစ္လွ်င္ ၅ခု မွ ၇ခုထက္ မပုိ၊
ယခုေနာက္ပုိင္းတြင္ ၁၂ခု အျပင္ အခ်ိန္အခါမဟုတ္ ေပၚလာသည္မ်ားလည္း႐ွိပါ၏။
Nargis ႀကီးကုိသာ ၾကည့္ေပေရာ႔။ လူေတြ ဒုကၡမည္မွ်ေရာက္ခဲ့ၾကလဲဆုိတာ… … …
ၿပီးေနာက္ ကၽြန္ေတာ့္တြင္ ခံယူခ်က္တစ္ခု႐ွိပါသည္။ ထုိအရာကား ငါတစ္ေန႔ ျမန္မာျပည္မွ တိမ္ေကာေနေသာ
ျမစ္ေၾကာင္းမ်ားကုိ ျပန္လည္တူးေဖာ္ေပးမည္ ဟူေသာအေတြးပင္။ ယခုေတာ့
မျဖစ္ႏုိင္ေတာ့မွန္း သိရေလၿပီ။ ယခင္က ဧရာ၀တီအစ ေမခ၊ မလိခ
ဟူသာသိခဲ့ေသာ္လည္း… ေမခ၊ မလိခတုိ႔သည္ ဟိမ၀ႏၲာေတာင္တန္းသြယ္
ခါကဘုိရာဇီ
ေရခဲေတာင္တုိ႔ ေဆာင္းအခါ ေအးခဲ၊ ေႏြအခါ ေပ်ာ္က် စီးဆင္းရာမွ စတင္သည္ကုိ
သိလာရေသာအခါ… ထုိ႔ထက္ပုိ၍ ေရခဲဆီးႏွင္းေတာင္တုိ႔သည္ “Global Warming”
ေၾကာင့္ ေရေအးခဲရန္
အခ်ိန္ကာလ နည္းပါးလာသလုိ၊ ဧရာ၀တီျမစ္ေရသည္လည္း
ယခင္ကလုိ ႏႈန္းအားေကာင္းေကာင္း မစီးဆင္းႏုိင္ေတာ့ၿပီ။ ေတာ္ပါေသးသည္ ျမစ္ဆုံ
စီမံကိန္းႀကီး ဖ်က္လုိက္ေပလုိ႔ပါဘဲ အရပ္ကတုိ႔ေရ။
ထုံးစံအတုိင္း ကမာၻႀကီးသည္ ဟုိလူ႔ လက္ညိဳးထုိး၊ သည္လူ႔ အျပစ္တင္ကာ ဆက္လက္စီးဆင္းေနေသာအခါ…
ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ေ၀လငါး ကမၻာႀကီးသည္ လြန္စြာဖ်ားနာလာေလေတာ့သည္။
ကၽြန္ေတာ္ သူႀကီးျဖစ္မွ ႀကဳံရေသာ မုန္တုိင္းမ်ားသည္ လြန္စြာေၾကာက္မက္ဖြယ္ရာ ေကာင္းေလ၏။
ေခတ္မွီနည္းပညာတုိ႔ျဖင့္ ေစာစီးစြာသိႏုိင္ေသာ္လည္း ရံဖန္ရံခါမွာေတာ့
မေရွာင္ႏုိင္ တည့္တည့္၀င္တုိးသူျပဳသမွ် နရေလေသာအခါ ေယာက္်ားႀကီးတန္မဲ့
စိတ္အားငယ္လာေတာ့၏။
႐ုံးခန္းထဲ ငူငူႀကီးထုိင္ကာ ဘုရားစာ႐ြတ္၍ စိတ္ေျဖရေတာ့သည္။
နိဂုံး။
ျမန္မာျပည္မွာ ေန႔တစ္ဓူ၀ စား၀တ္ေနေရးအႏုိင္ႏုိင္မုိ႕ ကမာၻအသိ ၾကည့္ျမင္ခြင့္ေလွ်ာ့နည္းေနေသာ္ လည္း၊
ITေခတ္တြင္ လူငယ္အေတာ္မ်ားမ်ား Internet သုံးဆြဲလာေသာေၾကာင့္ ယခုလုိ FB,
NET, BLOG, CHAT မ်ားေပၚတြင္ ဆင္ဆာမလုိ ဖတ္ခ်င္တာဖတ္၊ ေရးခ်င္တာေရးခြင့္
ရလာသျဖင့္ ပုိၿပီး ထင္သာျမင္သာ Transparency အျမင္ သတင္း Info
အခ်က္အလက္မ်ား ပုိမို႐ွိလာ ေျပာအားရွိလာသျဖင့္ ကၽြန္ေတာ္အခုလုိ
ေျပာၾကည့္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ေ၀လငါးတစ္ေကာင္ရဲ႕ နာေရး ဟု ဘာေၾကာင့္ ဒီနာမည္ေပးမိပါလိမ့္။
“နာေရး” ဆုိတာ ေသေရးကုိမဆုိလုိပါ... ဒဏ္ရာရ အနာတရ ျဖစ္ကာ မၾကာခင္တိမ္းပါးႏုိင္ေလၿပီဟု ယူဆမိေသာေၾကာင့္ပင္ ျဖစ္ပါသည္။
ထပ္ေျပာခ်င္ပါသည္။
ယခုအခါ ေန႔စဥ္ ျပဴတင္းေပါက္မွာ ေမွ်ာ္ကာ ကၽြန္ေတာ္ၾကည့္ေနရေသာ ေကာင္းကင္ႀကီး၊ ျမင္ေနရေသာ မ်က္ေစ့တစ္ဆုံး သမုဒၵယာႀကီးအျပင္၊
အလုပ္နားခ်ိန္ လမ္းတစ္ေထာက္ေလွ်ာက္ခဲ့ေလေသာ ကမၻာေျမႀကီး ေပၚမွ လမ္းကေလးမ်ားစြာ၊
ေတာ၊ ေတာင္၊ သစ္ေတာ မ်ားသည္ လြန္စြာဖ်ားနာေနသည္ကုိ ျမင္ေတြ႕ မိေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။
ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ေ၀လငါးေတြကေတာ့ တာ၀န္ေက်ပြန္စြာျဖင့္ ေလထုညစ္ညမ္းမႈ၊
ေရထုညစ္ညမ္းမႈ၊ ပတ္၀န္းက်င္ညစ္ညမ္းမႈ၊ ေလာင္စာဆီေခၽြတာမႈ၊ စကၠဴမသုံး
Digital အစားသုံးမႈေတြ လုပ္ၿပီး
ကာကြယ္မႈေတြ ျပဳလုပ္ေနၾကပါၿပီ… …
ကုန္းေပၚက မိတ္ေဆြမ်ားကေရာ ဘယ္ေတာ့စၾကမွာလဲ? ဘယ္လုိစၾကမလဲ? ဘယ္အခ်ိန္
ေလေအးစက္ႀကီးကုိ ျပင္ဆုိင္ပုိ႔ၾကမလဲ? ဆုိတာကုိေတာ့ သိခ်င္ေနေသးေတာ့သည္။
ေက်းဇူးတင္စြာျဖင့္။
ရာစု။
No comments:
Post a Comment